Ülkemizde Mekteb-i Tıbbiye-i Adliye-i Şahane'de (Askeri Tıp Mektebi) ilk eczacı sınıfının açıldığı 14 Mayıs 1839 tarihi esas alınarak, 14 Mayıs "Eczacılık Günü" olarak kutlanmaya başlanmıştır. Bu vesileyle geçen hafta pazar gününe denk gelen tüm eczacıların, eczacılık gününü kutlarım.

Eczacılar, hastalıkların, önlenmesi, tedavisi ve yönetimi konusunda büyük bir rol oynarlar. Aynı zamanda, hastaların ilaç kullanımı, yan etkileri ve dozajları hakkında bilgilendirme yaparlar. Eczaneler, toplum sağlığına katkı sağlayan önemli bir sağlık kuruluşudur…

Konu ile ilgili araştırma yapılırken gerek internete gerekse literatüre “Eczane nedir? Eczacı kimdir?” gibi sorular sorulduğunda yukarıda yazdığım cümleler ile karşılaşılır.  Ama sadece bundan ibadet değildir bence.

“hasta-doktor-reçete” üçgeninde okunması oldukça zor olan reçeteyi çözümlemek...

Tanımadığın insanların sağlığını önemsemek…

Yine o insanlara rehberlik etmek…

Yani insanın hastalık karşısında en aciz olduğu zamanda şifasını elleriyle ona sunan kişidir eczacı.

Bu haftalık konumuz insanların en güvendikleri mesleklerin başında gelen eczacılık olunca yaşadığımız kentin en eski ve köklü eczanesini araştırırken, karşıma şuan faal durumda hizmet veren Cumhuriyet Eczanesi ve onun köklü tarihi çıktı.

Her yazımda Türkiye Cumhuriyeti’nin en genç ili Düzce’nin aslında değerleriyle ele alınıp, tarihinin tozlu sayfaları karıştırıldığında çok da yeni oluşmuş bir yerleşim yeri olmadığını vurgularım. Bu haftalık konum olan eczacılık mesleğini araştırdığımda da karşılaştığım veriler ile Düzce beni yine şaşırtmadı ve hep savunduğum savı bir kez daha kanıtladı.

Şimdi size ülkemizin eczacılık tarihinin gurur duyulacak “başrolünü dört kadın eczacının paylaştığı” en güzel hikâyesini,  kalemim yettiğince anlatmaya çalışacağım.

Fatma Belkıs Derman, 1930 yılında İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi’nden mezun olmuş, ilk olarak İzmit’te kendi eczanesini kurmadan önce Eczacı Ömer Bey’in eczanesinde çalışmıştır. Daha sonra 1931 yılında Düzce’ye açtığı “Belkıs Eczanesi” ile de ülkemizdeki ilk kadın eczane sahibi olarak eczacılık tarihine izini bırakmıştır.

Kadınların meslek edinmelerinin, iş hayatına girmelerinin uzun, inişli çıkışlı bir tarihi bulunan bu dünyada Genç Cumhuriyet’in uygulamaya koyduğu kızları eğitime, toplumda aktif rol üstlenmeye teşvik eden reformlar sayesinde 1930’lu yıllarda Fatma Belkıs Derman eczacılık eğitimi almış, ilk kadın eczane sahibi olarak Düzce’ye eczanesini açmıştır.

Ecz. Fatma Belkıs Derman

Onun öncülüğünde 1954 yılında yine bir kadın eczacı Süheyla Uysal Cumhuriyet Eczanesi’ni devralmıştır. 1973 yılında başka bir kadın eczacı Fahriye Aynur Soyku bahsi geçen eczanenin yeni sahibi olmuştur.

                   Ecz. Süheyla Uysal                                                          Ecz. Fahriye Aynur Soyku                   

Kaderin cilvesidir ki kendisinden yaklaşık 45 yıl önce eczacı Fatma Belkıs Derman  gibi…yine kendisinden  22 yıl önce eczaneyi devralan eczacı Süheyla Uysal gibi.. ve yine kendisinden 3 yıl önce eczaneyi işleten eczacı Fahriye Aynur Soyku gibi 1976 yılında İzmir’den Düzce’ye gelen genç eczacı Şadiye Yarar Cumhuriyet Eczanesi’nin yeni sahibi olmuştur.