- 13.11.2023 10:21
İnsanı daha da değerli kılan ahlaki değerlerimiz vardır. Diğerkâmlık (diğergâmlık) da onlardan biridir. Peki, nedir öyleyse bu diğerkâmlık? Diğerkâmlık, insanın bir çıkar gözetmeden başkalarının veya toplumun yararına fedakarlıkta bulunmasıdır.
Başkasının yararını kendi yararı kadar önemsemesidir. Başkaları için çıkar düşünmeden yaralı olmadır. Bencil olmamadır. Kendisinin ihtiyacı olan bir şeyi başka bir muhtaca vermesidir. Başkasını kendine tercih etmedir. Sahip olduklarından yani malından, rahatından, canından başkası adına vaz geçmedir. Kendi hakkından feragat etmedir. İnfaktır, sorumluluktur. Bu da kemale ermiş bir ruhun davranışıdır.
Zıddı hodkâmlıktır, yani bencilliktir, cimriliktir, pintiliktir, çıkarcılıktır, kibirdir...
Diğerkâmlık, tasavvuf kültüründe en öne çıkan övünülecek ahlakî bir davranıştır. Peygamberimiz “Sizden biriniz kendisi için sevip istediğini mümin kardeşi için sevip istemedikçe gerçek anlamda iman etmiş olmaz” buyurmaktadır.
Diğerkâmlık; komşusu açken tok yatmamaktır, elindeki kıt imkanını borçlu arkadaşının borcunu haberi olmadan kapatıvermedir, bir hastaya ilaç olmadır, bir öğrenciye burs, bir düşküne çorba, bir yetime okşayıcı el olmadır. Gazze'ye aş, ilaç, mermi olmadır.
Günümüzde maalesef bende olan kimsede olmasın, benim giydiğimi başkası giymesin anlayışı hakim.
Başkasını kendimize tercih etmenin güzel örneklerini peygamberimizde görürüz: Bir seferinde kendisine hediye olarak getirilen bir kumaşa (giysiye) bir ihtiyaçlı talip olur, peygamberimiz hemen onu toparlar ihtiyaçlı talibe hediye eder.
İslam tarihinde de bunun sayısız örneklerini görürüz: Yermuk harbinde, Çanakkale Harbi için de anlatılır, susuz kalmış yaralılara su getirilir. Onların her biri, yanında “su” diyen arkadaşını tercih eder. Fakat suyun dolaştırılma anında her biri suyu içemeden şehit olur.
Aslında kendini başkasına feda etmenin hayatımızda en güzel örneği annelerdir. O yaşarken kıymeti bilinmez anneler: Yemez yedirir, giymez giydirir, uyumaz uyutur...
Toplu taşıma araçlarında yaşlılara, çocuklu hanımlara, engellilere yer gösterme de bu güzel ahlakın güzel örneğidir. Bir iş için girdiğimiz kuyruklarda da bunun güzel örneklerini yaşarız. Toplumun huzuru, birliği; vatanın varlığı için canını ortaya koyma da bu cümledendir: Polisimizin, askerimizin canı pahasına fedakarlıkları...
Yerine göre bizden daha ihtiyaçlı olana öncelik verme de bu cümledendir. Su içerken de sırayı küçüklere veririz. “Su küçüğün, yol büyüğün”, deriz. Bunlar hep fedakarlıklarımız.
Evet diğerkâmlık bir fedakarlıktır, bir fazilettir, erdemliliktir.
Güzelliklerimizi yeni kuşaklara kazandıracağız. Bu "değerler eğitimi"nin bir parçasıdır. Bunu yaşatmak da görevimiz. Yaşatırsak güçlü oluruz. Yaşatırsak birbirimize olan sevgimiz, saygımız artar.
Fedakar bir toplum hayaliyle mutlu yarınlara...
Yorum Yap